Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası'nın (TCMB) blog sayfası Merkezin Güncesi'nde yer alan analize göre, altın ithalatında kota uygulaması önemli değişikliklere neden oluyor. Kota uygulamasıyla işlenmemiş altın ithalatı azalırken, mücevherat ithalatı tarihsel ortalamaların üzerine çıktı.
TCMB'nin internet sitesinde yayımlanan analizi Genel Müdür Yardımcısı Altan Aldan, Kıdemli Ekonomist Okan Eren, Yardımcı Ekonomist Barbaros Eriş ve Uzman Yardımcısı Didem Yazıcı hazırladı. Analizde, 2023 yılında başlayan işlenmemiş altın ithalatına kota uygulamasının, işlenmemiş altın ithalatını azaltırken mücevherat ithalatında artışa yol açtığı belirtildi.
Analize göre, pandemi ve jeopolitik riskler gibi faktörler altına olan küresel talebi artırıyor. Türkiye'de de hanehalkının geleneksel altın tutma eğilimi yüksek ve işlenmemiş altın ithalatında belirgin artışlar yaşanıyor.
7 Ağustos 2023'te başlayan kota uygulamasıyla işlenmemiş altın ithalatının hızla azaldığı vurgulanıyor. Aynı dönemde mücevherat ithalatında ise hızlı bir artış yaşandı ve toplam altın ithalatında belirgin bir kompozisyon değişikliği gözlendi.
Analizde, kota uygulamasının tüketim malları ithalatında mücevheratın etkisini vurgulanıyor. Diğer tüketim mallarına kıyasla mücevherat ithalatındaki artışın dikkate alınması gerektiği belirtiliyor. Özellikle 2024 Nisan ayında tüketim malları ithalatındaki artışın temkinli bir şekilde değerlendirilmesi gerektiği ifade ediliyor.
Perakende satış hacim endekslerinde altın ve mücevherat satışlarının etkisi gözlemleniyor. Analizde, perakende sektöründe saat ve mücevherat satışlarının perakende satış hacmi endeksini etkilediği ve mücevherat hariç perakende satış hacim endeksinin değişimlerini gösteren bir endeksin oluşturulduğu belirtiliyor.
