Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), 2024 yılına dair "Yoksulluk ve Yaşam Koşulları İstatistikleri" raporunu yayımlayarak, ülke genelindeki yoksulluk oranlarını ortaya koydu. Raporda, özellikle yüksek enflasyon ve ekonomik zorlukların etkisiyle yoksulluğun arttığına dikkat çekildi. Geçtiğimiz yıl yayımlanan rapora göre, bu yıl Türkiye'nin en yoksul şehirleri değişti ve yeni bir bölge, yoksulluk oranı açısından dikkat çekiyor.
Yoksulluğun Zirveye Ulaştığı Bölgeler: Kırıkkale ve Çevresi
Rapora göre, gelir düzeyine dayalı göreli yoksulluk oranının en yüksek olduğu bölgeler Kırıkkale, Aksaray, Niğde, Nevşehir ve Kırşehir illerini kapsayan bölge oldu. Bu bölge, %14,6 ile yoksulluk oranının en yüksek olduğu yer olarak kayda geçti. Geçen yıl ise Kastamonu, Çankırı ve Sinop illerinden oluşan TR82 bölgesi en yoksul olarak belirtilmişti. Bu değişiklik, bölgesel ekonomik dengesizliklerin artmaya devam ettiğini gösteriyor.
Yoksulluğun En Az Olduğu İller: Güneydoğu Anadolu Öne Çıkıyor
Raporda yoksulluk oranının en düşük olduğu bölgeler de yer aldı. En düşük yoksulluk oranına sahip bölgeler %4,7 ile Gaziantep, Adıyaman, Kilis illerini kapsayan TRC1, ve %6,4 ile Şanlıurfa ve Diyarbakır illerini kapsayan TRC2 bölgeleri oldu. Bu bölgelerdeki ekonomik iyileşme, diğer bölgelere kıyasla daha olumlu bir tablo çiziyor.
Konut ve Yaşam Koşullarındaki Zorluklar
TÜİK raporunda, Türkiye'deki yaşam koşullarına ilişkin önemli veriler de paylaşıldı. Ülke genelinde, kurumsal olmayan nüfusun %31,3'ü, sızdıran çatı, nemli duvarlar ve çürümüş pencere çerçeveleri gibi barınma sorunlarıyla karşı karşıya. Aynı zamanda, %30,2'lik bir kesim, konutlarında izolasyondan kaynaklı ısınma sorunu yaşarken, %21,7'lik bir kesim ise çevre kirliliği ve hava kirliliği gibi çevresel sorunlarla mücadele ediyor.
Türkiye'deki borç yükü de önemli bir gündem maddesi. Rapora göre, geçen yıla kıyasla borç veya taksit ödemesi olanların oranı %56,8’e ulaşmış. Bu oran, bir önceki yıl %58 civarındaydı. Borçların hayatı zorlaştıran etkisi de dikkat çekiyor; hanelerin %5,2’si bu ödemelerden herhangi bir ekonomik zorluk yaşamazken, %39,1’i biraz, %12,5’i ise çok yük çekiyor. Konut masraflarının haneler üzerinde yaratığı ekonomik baskı da artmış durumda. Bu masrafların çok yük getirdiği hanelerin oranı %13,6'ya düşerken, biraz yük getiren hanelerin oranı %71,2’ye yükseldi.
Hanehalkının Ekonomik Yetersizlikleri: Temel İhtiyaçlar Karşılanamıyor
Türkiye'deki hanehalkının büyük bir bölümü, temel ihtiyaçları karşılamakta zorlanıyor. Nüfusun %57,5'i, evden uzak bir haftalık tatil masraflarını, %39,3'ü ise iki günde bir et, tavuk ya da balık içeren yemek masraflarını karşılamakta güçlük çekiyor. Ayrıca, %26,8'i beklenmedik harcamalar, %15,1'i ise evin ısınma ihtiyacını karşılayamıyor. Eskimiş mobilyaların yenilenmesini ekonomik olarak karşılayamayanların oranı ise %59,6 gibi yüksek bir seviyede.
Konut Durumu: Kendi Evinde Oturanların Oranı Düşüyor
Raporda, Türkiye’deki konut durumu da dikkat çekiyor. 2024 yılı itibarıyla, kendi evine sahip olanların oranı %56,1'e gerilemiş. Kirada oturanların oranı ise %28,0 olarak belirtilmişken, lojmanda oturanlar %0,9, kira ödemeyenler ise %15,0 olarak hesaplanmış. Konut sahipliği oranındaki düşüş, ekonomik zorlukların konut piyasasına etkisini gözler önüne seriyor.
Sonuç: Türkiye’nin Ekonomik Zorlukları Artıyor
TÜİK'in yayımladığı rapor, Türkiye'nin büyük bir kısmında ekonomik sıkıntıların derinleştiğini ve yoksulluğun arttığını gösteriyor. Kırşehir ve çevresindeki bölgeler, yoksulluğun en yüksek olduğu yerler olarak öne çıkarken, yaşam koşullarının iyileştirilmesi için daha fazla ekonomik destek ve düzenleme gerektiği açıkça görülüyor.
