Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK), sahte sigorta işlemleri ile haksız emeklilik hakkı kazanan kişilere yönelik kapsamlı bir denetim süreci başlattı. Yapılan incelemelerde, hizmet dökümünde ‘S’ harfi bulunan kişilerin emekli maaşlarının iptal edileceği ve usulsüz bir şekilde ödenen maaşların faiziyle birlikte geri alınacağı duyuruldu.
Son iki yılda artan sahte sigorta işlemleri üzerine SGK, 2023 yılında yaklaşık 89 bin, 2024’te ise 100 bine yakın kişinin sigorta işlemini iptal etti. Kurum, sahte iş yerleri üzerinden yapılan prim ödemelerini sıkı takibe alarak 2 bin 114 iş yerinin sahte olduğunu belirledi.
Hizmet dökümünde kullanılan bazı harf kodları, sigortalıların durumunu belirlemede kritik rol oynuyor:
- ‘K’ harfi: Kontrollü inceleme aşamasındaki iş yerlerini ifade eder.
- ‘Ş’ harfi: Şüpheli sigortalılık işlemleri anlamına gelir.
- ‘S’ harfi: Sahte sigorta işlemi tespitini gösterir ve bu durumda sigortalının kaydı iptal edilir.
SGK, bu tür usulsüzlükleri tespit ettikçe emekli maaşlarını iptal ediyor ve geçmişte ödenen tüm tutarları geri talep ediyor.
Geri Alınacak Ödemeler
Sahte sigorta nedeniyle haksız yere alınan maaşlar, SGK’nın uyguladığı iki farklı yöntemle geri alınmaktadır:
- SGK hatalarından kaynaklanan durumlarda, son 5 yıl içinde yapılan ödemeler faizsiz bir şekilde geri tahsil edilir.
- Emekliden kaynaklanan sahte sigorta işlemlerinde ise son 10 yıl içindeki maaş ödemeleri, yasal faiziyle birlikte geri talep edilir.
Sahte sigorta işlemi nedeniyle tespit edilen kişilerden büyük meblağlar geri alınırken, sahte sigorta bildiriminde bulunan iş yerlerine toplamda 2 milyar 36 milyon TL tutarında ceza kesildiği belirtiliyor.
Sahte Sigortalılık Nedir?
Sahte sigortalılık, fiilen çalışmayan kişilerin bir iş yerinde çalışıyormuş gibi gösterilerek sigorta primi yatırılması anlamına geliyor. SGK, özellikle son yıllarda bu tür usulsüzlükleri engellemek amacıyla denetimlerini yoğunlaştırdı. Yaygın sahte sigortalılık yöntemleri arasında, eş, dost ya da akrabalar üzerinden sigortalı gösterme ve emeklilik hakkı kazanmak amacıyla çalışmadan prim ödemek yer alıyor.
Emeklilik İptali ve Hukuki Süreç
SGK, sahte iş yerleri üzerinden prim yatırıldığını tespit ederse, ilgili kişinin emekliliğini iptal edebiliyor. Bu süreç şu adımlarla yürütülmektedir:
- Dosya incelemesi ve denetim: Şüpheli sigortalılar detaylı bir şekilde incelenir.
- Usulsüzlük tespiti: Sahte sigorta işlemi tespit edilirse, emeklilik iptal edilir.
- Resmî bildirim: Emekli maaşı kesilir ve ödenen maaşların geri alınması için bildirim yapılır.
- İtiraz hakkı: Maaşı iptal edilen kişiler, 7 gün içinde SGK’ya itiraz etme hakkına sahiptir.
SGK, özellikle sahte sigorta işlemlerinin gerçekleştirildiği “naylon” şirketlere yönelik çalışmalarını sürdürmektedir.
Vatandaş Ne Yapmalı?
Emekliliği iptal edilen kişiler, SGK ile iletişime geçerek durumlarını öğrenmeli ve haksız işlem yapıldığını düşündüklerinde gerekli belgelerle itiraz başlatmalıdır. Ancak sahte sigorta tespiti kesinleşirse, kişi ödenen maaşları, yasal faiziyle birlikte geri ödemek zorunda kalacaktır.
SGK, sahte sigortalılıkla mücadeleyi her yıl daha da sıkılaştırarak, geçmişe dönük işlemleri denetlemeye devam ediyor. Bu sayede, sahte sigorta ve haksız emeklilik işlemleri tespit edilip cezai işlem uygulanabiliyor.
