İstanbul Planlama Ajansı (İPA) tarafından yayımlanan 2024 gelir dağılımı raporu, İstanbul’daki gelir eşitsizliğinin son 10 yılda önemli ölçüde arttığını ortaya koymaktadır. Rapora göre, İstanbul’daki gelir dağılımındaki bozulma, Türkiye geneline kıyasla daha fazla olmuştur. Bu rapor, İstanbul’daki gelir uçurumunun büyümesi, en yoksul ve en zengin kesimler arasındaki farkın giderek açılması gibi çarpıcı bulgulara yer vermektedir.
Gini Katsayısı ve Gelir Eşitsizliği
Gelir eşitsizliğini ölçen Gini katsayısı, sıfıra yakın olduğunda eşit bir gelir dağılımını, bire yakın olduğunda ise yüksek gelir eşitsizliğini ifade eder. İstanbul’daki Gini katsayısı, 2014’te 0,357 iken, 2024’te 0,428’e yükselmiştir. Bu artış, İstanbul’daki gelir dağılımındaki eşitsizliğin giderek derinleştiğini göstermektedir. Türkiye genelinde ise aynı dönemde Gini katsayısı 0,379’dan 0,418’e çıkmıştır, ancak İstanbul’daki artış bu oranı geride bırakmıştır.
Gelir Gruplarındaki Değişim
İstanbul’daki gelir gruplarındaki değişim de dikkat çekicidir. 2014’ten itibaren,
- En yoksul yüzde 20’lik grubun ortalama geliri 10,8 kat artmıştır.
- En zengin yüzde 20’lik grubun ortalama geliri ise 14,5 kat artmıştır.
Türkiye genelinde ise,
- En yoksul yüzde 20’lik grubun geliri 10,7 kat artarken,
- En zengin yüzde 20’lik grubun geliri 12,6 kat artış göstermiştir.
Bu veriler, gelir eşitsizliğinin İstanbul’daki artışının Türkiye genelinden daha belirgin olduğunu göstermektedir.
Gelir Uçurumunun Büyümesi
İstanbul’da gelir grupları arasındaki farklar daha da büyümüştür. 2014’te en zengin yüzde 10’luk kesimin geliri ile en yoksul yüzde 10’luk kesimin geliri arasındaki fark 9,25 kat iken, bu oran 2024’te 13,91’e çıkmıştır. Bu da, İstanbul’daki gelir dağılımındaki uçurumun büyük ölçüde derinleştiğini ve gelir eşitsizliğinin daha da belirginleştiğini göstermektedir.
İstanbul’daki gelir dağılımı, son 10 yılda Türkiye genelinden daha fazla bozulmuş ve gelir eşitsizliği giderek artmıştır. En zengin ile en yoksul arasındaki gelir farkları büyümüş, bu durum toplumdaki gelir uçurumunun derinleşmesine neden olmuştur.
