Ayı piyasası, finansal piyasalarda sıkça kullanılan bir terim olup, özellikle borsa yatırımcılarının yakından tanıdığı bir kavramdır. Bu terim, genellikle fiyatların uzun bir süre boyunca düşüş trendinde olduğu bir piyasa durumunu tanımlamak için kullanılır. Ayı piyasası, adını ayıların saldırı yönteminden alır; çünkü bir ayı pençesini yukarıdan aşağıya doğru savurarak saldırır. Benzer şekilde, bu piyasa koşullarında varlık fiyatları da belirgin bir şekilde düşüş yaşar.
Borsada ayı piyasasının başlamasının birkaç önemli sinyali vardır. Genellikle büyük şirketlerin hisse senedi fiyatlarında sürekli düşüşler gözlemlenir ve bu düşüşler piyasada güven kaybına yol açar. Aynı zamanda toplam işlem hacimleri düşer, yatırımcıların risk alma iştahı azalır ve genelde ekonomik göstergeler negatif bir tablo çizer. Bu süreçte piyasa katılımcılarının beklentisi, ekonomik durgunluk ve şirket kârlarının düşmesi yönündedir. Tüm bu unsurlar birleştiğinde borsa fiyatlarında keskin bir gerileme kaçınılmaz hale gelir.
Ayı piyasalarının süresi, etkileri ve sonucunda ortaya çıkan kayıplar piyasadan piyasaya değişiklik gösterebilir. Bazı ayı piyasaları kısa süreli olup birkaç hafta veya ay içinde toparlanma gösterebilirken, diğerleri yıllar sürebilir. Örneğin, 1929’da başlayan Büyük Buhran döneminde borsalar yıllarca ayı piyasası etkisinde kalmış ve toparlanmaları oldukça zor olmuştur.
Bir ayı piyasasında hareket eden yatırımcılar için bazı stratejik yaklaşımlar öne çıkmaktadır. Bunların başında, riskli yatırımlardan kaçınarak daha güvenli limanlara yönelmek gelir. Bu güvenli limanlar genellikle devlet tahvilleri, altın veya stabilize gelir getirili yatırımlar olabilir. Ayrıca bazı yatırımcılar, piyasanın genel düşüşlerinden faydalanmak amacıyla "short selling" (açığa satış) gibi stratejilere yönelebilir. Ancak bu tür işlemler yüksek risk içerdiği için dikkatle planlanmalıdır.
Ayı piyasalarının bir diğer önemli yanı, yatırımcılara duygu yönetiminde ciddi bir test sunmasıdır. Piyasalarda yaşanan yoğun belirsizlik ve sert düşüşler birçok yatırımcının paniklemesine ve yanlış kararlar almasına neden olabilir. Bu nedenle ayı piyasası dönemlerinde sabır ve disiplinli bir strateji ile hareket etmek büyük önem taşır.
