İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanı Ekrem İmamoğlu’nun tutuklanması, kamuoyunda büyük yankı uyandırırken, protestoların yanı sıra ekonomik bir tepki olarak boykot çağrıları da gündeme geldi. CHP Genel Başkanı Özgür Özel, iktidara yakın markaların boykot edilmesi gerektiğini belirterek, vatandaşları bu markalardan uzak durmaya davet etti. Ancak bu boykotun ne kadar etkili olacağı ve şirketlere zarar verip vermeyeceği konusunda farklı görüşler var.
Boykot İşe Yarar mı? Şirketler Etkilenir mi?
Ekonomistlere göre, listede yer alan büyük markaların ciddi bir finansal kayba uğraması pek olası değil. Bunun birkaç sebebi var:
Boykot edilen markalar, Türkiye’nin en çok tercih edilen markaları arasında: Alternatiflerin az olması, tüketicinin günlük alışkanlıklarını değiştirmesini zorlaştırıyor.
Boykotun etkisi kısa vadeli olabilir: Siyasi tepkiler genellikle birkaç gün veya hafta içinde etkisini kaybedebiliyor. Özellikle gündemin hızla değiştiği Türkiye’de, bu tür boykot hareketlerinin kalıcı bir ekonomik sonuç doğurması zor.
İsrail ürünleri boykotu da devam ederken alternatifler azalıyor: İki farklı boykot listesi birleştiğinde, tüketiciler için seçenekler iyice daralıyor. Bu durum, boykotun uygulanabilirliğini azaltıyor.
Markalar kampanyalarla önlem alabilir: Tüketiciyi kaybetmemek için indirimler, kampanyalar ve reklam çalışmaları gibi stratejiler devreye girebilir. Bu tür hamleler, boykot etkisini sınırlayabilir.
Örneğin, listede yer alan popüler kahve zinciri Espressolab hâlâ dolup taşarken, tüketicilerin boykot çağrısına tam anlamıyla uymadığı görülüyor.
Zaman Ne Gösterecek?
Boykotun uzun vadeli etkisi olup olmayacağı konusunda net bir şey söylemek zor. Ancak geçmiş örneklere bakıldığında, Türkiye’de yapılan ekonomik boykotların çoğunun kısa süreli olduğu ve şirketler üzerinde büyük bir mali kayıp yaratmadığı söylenebilir. Şirketler, fiyat politikalarını gözden geçirerek ya da halkla ilişkiler stratejileriyle süreci yönetmeye çalışacaktır.
Boykot çağrısı büyük bir tepkinin göstergesi olsa da, piyasalarda büyük bir sarsıntı yaratması beklenmiyor. Tüketici alışkanlıkları kolay değişmediği için, şirketler de bu süreçten büyük zarar görmeyebilir. Yine de, ilerleyen günlerde boykotun kapsamının genişleyip genişlemeyeceği ve tüketici davranışlarını ne derece değiştireceği takip edilmesi gereken bir konu olacak.
