Sermaye Piyasası Kurulu (SPK), Türkiye'nin finansal piyasalarını düzenleyen ve denetleyen bir kamu otoritesidir. SPK, özellikle sermaye piyasalarının şeffaf, etkin ve istikrarlı bir şekilde işlemesini sağlamayı, yatırımcıların hak ve menfaatlerini korumayı ve piyasalara duyulan güveni artırmayı amaçlar. Bu görevler doğrultusunda, Türkiye'deki hisse senetleri, tahviller, yatırım fonları, portföy yönetim şirketleri ve diğer sermaye piyasası araçları ile ilgili düzenlemeleri yapar ve denetim görevini üstlenir.
SPK'nın temel sorumlulukları arasında yeni düzenlemeler geliştirmek, piyasadaki oyuncuların faaliyetlerini izlemek ve denetlemek, yatırımcıları koruyacak önlemleri almak ve piyasa istikrarını sağlamak yer alır. Örneğin, halka arz sürecinden geçmek isteyen bir şirketin izahnamesini onaylamak, bankaların ve aracı kurumların faaliyetlerini denetlemek veya finansal ürünlerin sunumunda belirli standartları uygulamak SPK’nın başlıca görevlerindendir. Bunun yanı sıra, piyasalarda manipülasyon ve içeriden öğrenenlerin ticareti gibi yasalara aykırı faaliyetlerle mücadele edebilmek adına caydırıcı cezalar uygulama yetkisine sahiptir.
Son yıllarda SPK, dijitalleşme ve teknolojik gelişmelerle birlikte piyasalardaki yeniliklere hızlı uyum sağlamak için çeşitli adımlar atmıştır. Özellikle fintech şirketleri, kripto varlıklar ve blok zinciri teknolojisi gibi yeni alanlarda dikkat çekici düzenlemeler yapılmaktadır. Bunun yanı sıra, yatırımcı eğitimine de büyük önem verilmektedir. SPK, bireysel yatırımcıların daha bilinçli işlemler yapabilmesi için farklı eğitim programları ve farkındalık çalışmaları düzenlemektedir. Bu sayede hem bireysel hem de kurumsal düzeyde piyasa katılımcılarının bilgi seviyelerinin artırılması hedeflenir.
SPK'nın aldığı kararlar piyasalar üzerinde doğrudan etkili olabilmektedir. Örneğin, temettü dağıtımıyla ilgili yeni bir düzenleme yapıldığında ya da yatırım fonlarına getirilen standartlar revize edildiğinde, yatırımcılar ve şirketler bu değişikliklere uygun hareket etmek durumundadır. Ayrıca, halka arz edilen şirketler üzerindeki denetimlerin sıkı tutulması, hem piyasa güvenliği açısından önemlidir hem de uzun vadede yatırımcı tabanının genişlemesine katkıda bulunur.
Bu bağlamda SPK'nın rolü, sadece denetleyici bir kuruluş olarak değil, aynı zamanda piyasa büyümesini destekleyen ve yatırımcıları koruyan bir yapı olarak da öne çıkar. Sermaye piyasalarının sağlıklı bir şekilde işlemesine yönelik çalışmaları sayesinde SPK, ekonomik büyüme ve finansal istikrarın önemli unsurlarından biri olarak kabul edilmektedir.
